Haileybury Astana түлегі Рауан Хангерейдің сәттілік тарихы

Жайлылық тұрғысынан айтатын болсам, жағдайды ескере отырып, мен өзімді жақсы жұмыс жасадым дей аламын. Бұдан да жаман болуы мүмкін еді, әрине.

Білім алу оқшаулану режімінде өткендіктен, мен екінші курстың күзін өткізіп жатқан болатынмын – біздің бәріміз кеңейтілген эсселерімізді бітіруге барымызды салып, жоғары оқу орындарына өтінім тапсыру барысында қиналған кезіміз болды - онлайн қашықтан оқу өмірді әжептеуір қиындатты. Үйден оқу мені босаңсытып жіберді, бұл менің жұмысыма байыпты қарауымды қиындатты. Мен өзімді ынталандыра алмадым, сонымен қатар жалғыздықты қатты сезінетінмін.

Осыдан кейін, біз қаңтар айында мектепке физикалық түрде оралған кезімізде, карантин кезінде өз бойымда пайда болған кейбір зиянды әдеттерден бас тарту мен үшін әжептеуір қиын болды. Нәтижесінде, әдеттегі өміріме оралу үшін тым ұзақ уақыт қажет болды, бірнеше қысқа айлар тез өтіп кетті де, әрі қарай жазға дейінгі аз ғана уақыт әлдеқайда күйзеліске толы болды етті. Бойымдағы байбалам салу сезімі де күшейе бастады, ал алаңдаушылық оның сенімді серігіне айналды.

Осы ретте мен сабырлылық танытып, маған мықты қолдау көрсете алғандары үшін мұғалімдеріме алғыс айтуым керек. Олар маған қалған курстық жұмысымды аяқтауыма көмектесті және бәрімізді алдағы уақытта барлық мәселенің жақсы болатынына сендірді. Менің сыныптастарым да елгезектік танытып, өз көмектерін аяп қалмады; бірге оқып-үйренуден және шағымданудан басқа, бәріміздің де бірдей қиындықтармен бетпе-бет келетінімізді білу біздің басымызды біріктіріп, ынтымақтастық танытып, бір-бірімізбен мықты қарым-қатынас орнатуымызға мәжбүрледі, егер оқшаулану режімі болмаса, бұл әрекеттерді жүзеге асыруды ойламаған болар едік. Біз бірге сабағымызды оқыдық, бірге көңіл көтеріп, әзілдесіп, кейбір шаруаларымызды кейінге қалдырып отырдық.

Оқу жылының соңына қарай емтихандардың болатыны немесе болмайтындығына байланысты сенімділіктің болмауы менің оқуыма назар аударуды қиындатса да, мен мұғалімдерімнің де, сыныптастарымның да басшылығымен және қолдауымен мен мұның бәрін тым көп қысымды сезінбестен өтіп кете алдым деп айтар едім. Мен өз-өзімді ұстай алмайтындай, қандай да бір жағдайды басқара алмайтын әлсіз күйді ешқашан сезінбедім.

Халықаралық бакалавриат диплом бағдарламасы (IBDP) барысында бірнеше тапсырмалардың нақты шектеулі мерзімі барлығымен белгілі; алайда, шынымды айтсам, олардың болуы да негізсіз емес. Үй тапсырмасы мен сыныптық жобалардан басқа, маңызды тапсырылуы тиіс шектеулі мерзімдер соншалықты көп емес. Жеке басымды алатын болсақ, менің өзімде екі жылға бөлінген тоғыз тапсырма ғана болды: үшеуі Халықаралық бакалавриат негізі (IB Core) үшін және әр пән бойынша жүргізілетін бір ішкі бағалау. Алайда олардың көпшілігінен тапсырмаларды уақытында орындап тапсыруда қатты қиналдым. Мен тым босаңсып кеттім, өз-өзіме тым сенімді болдым. Кей тұстарда тіпті жалқаулық та таныттым.

Бірақ, осының барлығы бір-біріне керағар болса да, мен көп жағдайда тым еңбекқор да бола білдім дер едім. Қандай да бір жұмысты бастау үшін маған тым ұзақ уақыт қажет болуымен бірге, мен көбінесе қарапайым тапсырмаларға тым көп уақыт пен күш жұмсайтынмын. Бұл менің тым мақтаншақтық танытқандығымнан ба, әлде шамадан тыс ынта-ықыласпен кіріскендігімнен бе, не болмаса көп нәрселерге тым байсалдылықпен қарағандығымнан ба, өзіме берілген тапсырмаларды орындау және аяғына дейін жеткізу мен үшін әлдеқайда қиын болды.

Сәйкесінше, болашақ Халықаралық Бакалавриат студенттеріне мен беретін ең жақсы кеңес - үш дағдыны дамыту міндетті: уақытты басқару, ұйымдастыру және оңтайландыру. Бұл дағдылар бір-бірімен қиылысатын тұстары болады, бірақ менің ойымша, оларды менің көзқарасым бойынша бір-бірінен ажырата қарастыру керек. Уақытты басқару түсінікті; ол үшін белгілі бір тапсырманы орындауға қанша уақыт қажет екенін және оны қалыптастыруға деген ұмтылыс болу керектігін білу керек, содан кейін барлық жұмысты уақытында, кестеге сәйкес орындауға тырысу керек, ол өзіңді күйзеліске түсірместен барлық жұмысыңды уақытында аяқтауға мүмкіндік береді.  Бұл қиын, бірақ өте қажет.

Екінші дағды, ұйымдастырушылық, ол белгіленген мерзімдерге де, жалпы оқуға да қатысты. Оның құрамына уақытты басқару да кіреді, бірақ ол сонымен қатар басымдылық таныта отырып, сіздің жұмысыңызды түсінуді жеңілдетеді, дер кезінде аяқтау үшін дұрыс бөлуге мүмкіндік береді. Мен жазбаларды ұқыпты, бөлектелген және санатталған түрде сақтау материалды түсінікті етуге және тапсырмаларды қиындатуға көмектесетінін байқадым. Мен өз жазбаларымды ұқыпты, тарауларға бөліп, түрлі категориялар бойынша топтастыруымның оқу материалын тереңірек түсініп, тапсырмаларды орындауды да аса қиындатпайтындығын байқадым.

Соңғы дағды - мен күрескен, маған қиындық тудырған дағды болды. Халықаралық Бакалавр туралы сөз қозғайтын болсақ, бәрін білуден гөрі, маңыздысы - бұл тиімді жұмыс істей білу. Күш пен құмарлық жақсы, бірақ олар көбінесе ысырапшылдық пен шаршауды тудырады. Сіздің оқып шығуға тиісті алты негізгі пән бар екенін есепке ала отырып, сондай-ақ білім теориясы бойынша кеңейтілген эссе мен эссе жазу керек екенін ескере отырып, қандай да бір көлемді және күрделі нәрсемен айналысқаннан гөрі, ең дұрысы, қарапайым бір тақырыпты алып, бар күш-жігеріңді соны жан-жақты зерттеуге және сол туралы жазуға жұмсаған жөн. Содан кейін оны түсіндіруге тырысыңыз. Қарапайымдылықты басшылыққа алған жөн. Бұл сонымен қатар қашан бас тарту керектігін білудің қаншалықты маңызды екенін де білдіреді. Егер Халықаралық Бакалавриат маған қандай да бірнәрсені үйреткен болса, онда «ешқашан берілмеу» тұжырымдамасы - бұл алаяқтық дегенді білдіреді. Кейбір жекпе-жектер, шайқастар күресуге тұрарлық болса да, уақыт пен күшті үнемдеген дұрыс болатын кездер де болады. Дегенмен, сіз өміршең балама іздеуді жалғастыра беруіңіз керек. Мейлінше аз қарсыласу жолын табуға тырысыңыз.

Академиялық мәселелер туралы айтатын болсақ, менің жоғары деңгейдегі математика пәні бойынша көрген қиындықтарымнан асып түсетін қиын ештеңе жоқ сияқты көрінеді. 12-ші сыныпта менде нақты осы пән юойынша көптеген қиындықтар болды, тіпті маған стандартты деңгейге көшуді қарастыруға кеңес берген сәттер де болды. Осы жерде мен бір мәселеге тап болдым: маған университетте оқығым келетін курсым үшін математика пәні бойынша Жоғары деңгей қажет болды, бірақ мен өзіме қажетті баға ала алмадым және көбінесе сабақта болып жатқанның төрттен бірін түсінбедім. Бұл оңтайландыруды жүзеге асырудың тамаша мүмкіндігі болды. Бұл деңгейде қалудың өзі аздап тәуекелге барумен тең болды. Бірақ мен университетте немен айналысқым келетіндігіне сенімді болдым және мен бұл жағдайда берілгеннен гөрі күрескенім дұрыс деп шештім. Әрине, маған мұғалім мен сыныптастарым көп көмектесті; мен жалғыз өзім және достарыммен бірге оқыдым, моральдық қолдау алдым және қандай да бір мәселелер туындаған болса, әрқашан мұғаліміме жүгіне алатынмын. Дәл сол кезде мен өз қиындықтарымды таба алдым: ынта мен көкіректік.

Мен таза математиканы онша жақсы көрмейтінмін және маған шын мәнінде көмек қажет болған кезде оны мойындауға көкірегім жібермейтін.  Дегенмен, сабақта үйренудің ең оңай жолы - бұл сіздің сабақтың әр сәтінен ләззат алудың жолын тапқан сәтіңіз, сондықтан мен сабақта қарастырған барлық тұжырымдарды, мәселелер мен сұрақтарды ұнаған нәрселермен байланыстыруға және оны қолдануға бар күшімді салдым. Менмендікке  келер болсақ, мен сабақта өзімді жайлы сезіне бастағаныма орай, соғұрлым ол да мәселеге айналудан қашықтай бастады.

Мен математика пәнінен алған бағамның менің ішкі бағалауыма қатысты салыстырмалы түрде жақсы екенін бірінші болып мойындағанымен, бұл көрсеткіш, егер мен физика пәнінен ІА тапсырсам, мүлдем өзгеше болатын еді, дегенмен математика пәні бойынша пәндік құзыреттілігімнің анағұрлым жоғары деңгейге көтерілгенін жоққа шығармаймын, келесі жылы мен 7 деген көрсеткішке қол жеткіздім. Оның үстіне, мен жақсартуларды байқай бастағанда, мен білгенімді басқа пәндерге қолдануды жөн көрдім, нәтижесінде мен  оларды да жақсы меңгере бастадым.

Қаңтардағы алдын-ала тестілеу сынағы нағыз апаттың өзі болды. Біз онлайн қашықтан оқудан мектепке қайта келе салысымен, менің сыныптастарымның біразы жақсы нәтижеге дайын болды. Сондықтан мен үшін алдын-ала тапсыру сынағынан кейін ес жию қиын үлкен мәселе болды деп айтпас едім; қойылған шарт тым төмен болғандықтан, менің көңілім түсіп кетті, ренжідім, сол себепті жақсарту мақсатында бәрін бірдей жасай бастадым. Мен болашақ Халықаралық Бакалавр студенттеріне мынаны айтуым керек: уақытты басқарудан немесе оны оңтайландырудан басқа, өз оқуыңыздың тірегі бола алатын мықты уәждемені табу қажет. Бұл уәждеме сіздің арманыңыздағы университет болуы мүмкін, немесе ашулану, тіпті ызаңыздың да болуы маңызды емес.

Дәл сол университетті қалай табуға және таңдауға болады?

Университет таңдау - оңай мәселе емес. Өздеріне назар аудартатын көптеген жоғары оқу орындары бар, сондықтан да барлығы туралы ойлануға тура келеді. Сондықтан ата-аналарыңызбен, достарыңызбен, оқытушыларыңызбен және университет кеңесшісімен үнемі байланыста болу өте маңызды. Жалғыз адамға өзіне қажетті зерттеулерді жүргізу қиын болары сөзсіз. Мен алдымен өзім жұмыс істегім келетін сала бойынша мықты болып саналатын жоғары оқу орындарын қарап шықтым.

Қабылдау мен оқу ақысы негізінде олардың бірнешеуін таңдағаннан кейін (әдетте біз үш санат бойынша таңдауды ұсынамыз: қамту, жарамдылық және қауіпсіздік), мен Ұлыбританияда орналасқан жоғары оқу орындарына назар аудардым, өйткені мен бұл елге бірнеше жылдан бері қызығушылық танытып жүрген болатынмын (алайда, Brexit режімі орын алғаннан кейін олар туралы пікірімді қайта қарастыруыма тура келді). Сонымен қатар менің тізімімде Канада мен АҚШ-тың шәкіртақы негізінде білім алу мүмкіндігі қарастырылған бірнеше жоғары оқу орындары болды.

Ұлыбританияның білім алғым келетін бес университетін (Ұлыбританияның өтінім беру жүйесі осы санды максимум етіп белгілеген) қабылдаушы қалалардағы өмір сапасы мен сол университеттердегі студенттердің жалпы тәжірибесін есепке ала отырып таңдау жасау негізінде бағаладым. Қай университетке түсу керектігі туралы түпкілікті шешімді мен оқығым келген курсты оқытудағы құзырлықтарына байланысты қабылдадым.

Мен Халықаралық Бакалавр Диплом бағдарламасы курсында білім алған кезімде, өзімді әлсіз немесе күйзелісте сезіну сияқты кездерім болмағанымен, мен қиындықтармен бетпе-бет келген кездегі жүзеге асыруға болатын ең жақсы нәрсе - а) өз мақсатымды ескере отырып, жағдайды болашақта қарастыру (қажетті бағаларды алу) маңызды екенін білдім. Сенің курс үшін) және менің осы уақытқа дейінгі тәжірибем; б) қысқа үзіліс жасаңыз, содан кейін жаңартылған оймен сол мәселеге кері оралыңыз; в) сыныптастарыңызбен бірге уақыт өткізіңіз. Үшінші нұсқа әдетте ең тиімдісі болды. Жалпы менің сыныптастарым мені жігерлендіріп, қолдау көрсетті және мүмкін болған кезде шешім табуға көмектесті. Әрқашан сіз сияқты жағдайға тап болатын адамдар болады және осы идея әрқашан жұбатып, күш береді.